حضرت علی (ع) مرآت جميع انبيا بوده است
رسول اكرم (صل الله عليه وآله)فرمودند:
هركس ميخواهد نظر كند آدم را در علمش(يعنی از كميت وكيفيت علم
آدم بهره مند گردد) ،بعلم علی توجه كند و هركس كه ميخواهد حقيقت
تقوای نوح را (كه بهترين صفات او بوده) يا حكم وحكمت اورا ببيند و
خلعت وحلم ابراهيم وهيبت موسی وعبادت عيسی را ببيند ، پس نظر
كند بسوی علی بن ابيطالب (عليه السلام) .
و در جايی ديگر رسول اكرم(صل الله عليه وآله) فرمودند :
پس بدرستيكه در علی (عليه السلام) نود خصلت از خصال انبيا ميباشد
كه خداوند در او جمع كرده نه در غير او .
شيخ فقيه محدث شام صدر الحفاظ محمد بن يوسف گنجی شافعی پس از
نقل حديث بالا ميفرمايد:
تشبيه علی (ع)را به آدم در علم او، برای اينست كه خداوند آموخت
به آدم علم وصفت هرچيزی را. همچنانكه در سوره بقره می فرمايد
((خدای عالم،همه اسماء رابه آدم تعليم داد)) و همچنين نيست جيزی و
نه حادثه وواقعه ای مگر آنكه علم وفهم ودرك واستنباط معنای آن در
نزد علی(ع) ميباشد . بواسطه ی همين علم الهی بود كه حضرت آدم
مخلع به خلعت خلافت آمد. كه خداوند در آيه 28 سوره بقره خبر ميدهد
كه فرمود:((من در زمين خليفه خواهم گماشت)).
پس هر انسان با ذوقی از اين تشبيه آنحضرت (علی را بعلم آدم) ميفهمد
كه چون آن علم سبب افضليت آدم وبرتری و مسجوديت او بر ملائكه
وصاحب مقام خلافت گرديد ، علی (عليه السلام) هم افضل و برتر از
همه ی خلايق و واجد مقام خلافت بعد از خاتم الانبيا(صل الله عليه
وآله)ميباشد
وتشبيه نمودن علی را به نوح در حكمت ، مثل اينستكه ميخواهد برساند
كه ، علی(عليه السلام) بر كفار شديد وبر مومنين رئوف بودند .
همچنانكه خداوند درقرآن اوراوصف نموده وميفرمايند:
((محمد(ص)فرستاده ی خداست وياران وهمراهانش بر كافران بسيار
قويدل وسخت و با يكديگر بسيار مشفق ومهربانند))
(اين خود دليل است بر آنكه اين آيه در وصف علی (عليه السلام) نازل
گرديده است)
ونوح نسبت به كفار بسيار شديد بود ،چنانچه در قرآن خبر ميدهد
((عرض كرد پروردگارا مگذار در زمين دياری را)).
اين تشبيهات ميرساند كه حضرت علی (ع) متخلق به اخلاق انبيا
ومتّصف به صفات اوصيا بوده آنهم در بالاترين صورت ممكن.
پس نتيجه ميگيريم كه حضرت علی (ع) جامع جميع صفات عاليه ی
ممكنه است . كه هر صفتی از وی ،مساوی بهترين صفات انبيا ميباشد
پس بايد حضرت از حيث جامعيت افضل سلسله ی جليله ی نبويه باشد.
حال آنكه هر يك از اين خصلتها مخصوص به يكی ازپيامبران بوده
وحضرت علی(ع) جميع خصلتهای انبيا را داراست ،واين لازمه آن
است كه ازهمه ی انبيا افضل باشد .
محمد بن طلحه شافعی در مطالب السئول ، بعداز نقل حديث ميگويد:
رسول اكرم (صل الله عليه وآله) دراين حديث برای حضرت علی (عليه
السلام) علمی شبيه علم آدم و تقوائی شبيه تقوای نوح و حلمی شبيه حلم
ابراهيم و هيبتی شبيه هيبت موسی و عبادتی شبيه عبادت عيسی ،ثابت
نموده است ، تا آنجا كه ميگويد :(( بلند ميكند اين اوصاف حميده،
علی (عليه السلام ) را بمنتها درجه ی رفعت وعلوشان. زيراكه پيغمبر
(ص) آن حضرت راازحيث صفات،به انبياء مرسلين تشبيه كرده است .
احمد بن حمبل (امام حنابله ی اهل سنت ) ميگويد:
نيامده است از برای احدی از صحابه از فضائل ، مثل آنچه برای
علی بن ابيطالب (عليه السلام) آمده است.
و محمد بن يوسف گنجی از محمد بن منصور طوسی از احمد بن حنبل
نقل نموده كه گفت:
نيامده است از برای احدی از اصحاب رسول خدا ، آنچيزی كه برای
علی بن ابيطالب آمده است .
و اين قول اختصاص به احمد بن حنبل ندارد بلكه اكثر علمای منصف
اهل تسنن اين معنی را تصديق نموده اند. چنانچه ابن ابی الحديد گويد:
علی (عليه السلام) اولی واحق به امر ولايت بود ،از جهت افضليت نه
از جهت نص .زيرا كه اوبعد از رسول خدا(ص) افضل تمام بشر ،
واحق بمقام خلافت از تمام مسلمانان بود.
